Jesteśmy pokoleniem, które doskonale pamięta jeszcze naturalne leki i antybiotyki przygotowywane przez babcię czy mamę. Któż z nas nie zna smaku syropu z cebuli na kaszel czy zapachu zawieszonego na szyi czosnku, który leczył dokuczliwy katar. Okazuje się, że coraz chętniej i częściej wracamy do leczenia ziołami czy roślinami z bogata zawartością substancji czynnych. W porównaniu z babcinymi sposobami, nie wszystkie leki dostępne w aptece okazują się skuteczne. Poza tym substancje roślinne wywołują dużo mniej skutków ubocznych. Dlatego też inwestycja w domowa apteczkę może okazać się strzałem w dziesiątkę.
Samodzielna uprawa ziół
Rośliny ziołowe to jedna z najłatwiejszych w uprawie. Ich niskie wymagania glebowe pozwalają nam na założenie domowej apteczki praktycznie na każdej ziemi. Nie jest tak bardzo istotne jaką powierzchnią pod ogródek dysponujemy, ponieważ tak naprawdę możemy założyć go na działce przed domem, na balkonie, a nawet kuchennym parapecie. Jeśli chodzi o ogródek balkonowy czy domowy, dużym plusem jest to, iż świeżością niektórych z ziół będziemy mogli cieszyć się również w zimie. Przy odpowiedniej temperaturze, nasłonecznieniu i nawodnieniu rośliny mogą być uprawiane okrągły rok.
Zanim jednak przystąpimy do sadzenia ziół, glebę pod ogródek przed domem należy przekopać, spulchnić i oczywiście pozbyć się chwastów i szkodników. Do sadzenia ziół na balkonie czy w domu na parapecie, sprawdzi się ziemia kupiona chociażby w markecie budowlanym lub ta, którą mamy w ogródku.
Rozpoczynając sadzenie, należy zastanowić się nad najlepszą i najdogodniejszą dla nas formą sadzonek, które można kupić jako nasiona, rozsady czy sadzonki w doniczkach. W przydomowym ogródku możemy uprawiać wiele rodzajów roślin jednorocznych czy też wieloletnich. Zioła najlepiej sadzić po kilka sztuk tego samego gatunku obok siebie. Dzięki temu w naszym ogródku zapanuje porządek, a pielęgnacja roślin będzie łatwiejsza. Zioła dzielimy na dwa rodzaje: silnie i wolnorosnące. Do pierwszych zaliczamy m.in. oregano, szałwię czy miętę, zaś do drugich m.in. rozmaryn czy bazylię. Należy pamiętać, aby nie sadzić roślin jednego rodzaju obok drugich, ponieważ mogą się one wzajemnie zagłuszać. Zakładanie przydomowego ogródka nie jest także zbyt kosztowne, a niesie ze sobą wiele korzyści.
Stosowanie roślin z domowej apteczki
Rośliny lecznicze i zioła możemy stosować w różnych postaciach. Ważna jest jedną znajomość ich skali oraz to, która część rośliny posiada najwięcej substancji czynnych i jakie skutki niesie ze sobą jej stosowanie. W zależności od tego, na jakie dolegliwości dana roślina ma pomóc, możemy stosować ją zewnętrznie lub wewnętrznie w postaci naparu, odwaru, maceratu, soku, nalewki, syropu, proszku, płukanki czy olejku eterycznego.
Napar z ziół
Napar jest to roztwór, który przygotowywuje się z ziół, w których składzie znajdują się substancje wrażliwe na wysokie temperatury. Napary przygotowujemy podobnie jak herbatę, zaparzając wybraną roślinę wodą w temperaturze od 60 do 95°C, a następnie parząc pod przykryciem około 4-5 minut. Przeważnie do przygotowania naparu stosuje się 25-50 gram suszonego zioła na pół litra wody i pije się go bezpośrednio po przygotowaniu w postaci gorącego lub zimnego napoju.
Odwar ziołowy
W odróżnieniu od naparu, Odwar przygotowujemy doprowadzając wodę wraz z ziołami do wrzenia oraz gotując przez odpowiedni czas. Po sporządzeniu takiej substancji, odstawiamy ją na kilka minut, by składniki z rośliny odpowiednio nasyciły wodę, a następnie stosujemy zewnętrznie lub wewnętrznie.
Macerat
Maceracja to proces polegający na zalaniu danej części rośliny cieczą i pozostawienie jej na określony czas w ciepłym i dobrze nasłonecznionym miejscu. Istnieją dwa sposoby przygotowania maceratu: na ciepło i na zimno, które różnią się przede wszystkim czasem przyrządzania. Macerat na zimno robi się umieszczając w słoiku proporcję ¼ ziół do ¾ oleju. Roztwór ten należy regularnie i często wstrząsać przez 2-3 tygodnie. Następnie oddzielamy olej od ziół. Macerat na ciepło otrzymuje się po około 24 godzinach, podgrzewając olej z ziołami około 20 minut w temperaturze 60-70 °C. Po upływie tego czasu zioła oddzielamy od oleju. Przygotowany macerat przechowujemy w lodówce i jest on przeznaczony do stosowania zewnętrznego.
Sok ziołowy
Sok z ziół otrzymuje się ze świeżych części roślin poprzez jej rozdrabnianie, rozcieranie lub wyciskanie. Następnie należy dodać odpowiednią ilość wody i odfiltrować powstały płyn. Sok spożywa się bezpośrednio po przygotowaniu.
Nalewka z ziół
W odróżnieniu od soku, nalewkę przygotowujemy na bazie alkoholu, który potęguje działanie substancji czynnych rośliny. Do jej przyrządzenia używa się świeżych lub suszonych części roślin oraz alkoholu. Taki roztwór powinien zostać pod przykryciem około 3 dni w temperaturze pokojowej. Następnie jest od odcedzany i spożywany po rozcieńczeniu z wodą (od 10 do 20 kropli na szklankę wody) lub stosowany zewnętrznie jako środek do nacierania skóry. Minusem nalewek jest to, iż mogą być one przygotowywane tylko z niektórych roślin.
Syrop
Syropy można przygotować z naparów lub odwarów dodając i rozpuszczając 325 gram cukru w 600 ml roztworu. Należy przechowywać go w lodówce, a stosować można przez nieokreślony czas.
Proszek
Najbardziej znane nam w tej formie są kapsułki doustne. Do ich przygotowania należy zmielić ziarno, łodygę lub korzeń rośliny. Oprócz kapsułek, proszek można dodawać także do potraw i napojów.
Olejek eteryczny
Głównie stosuje się je do wykonywania masaży lub przygotowywania parówek. Do ich przyrządzenia wykorzystuje się świeże zioła, zalewając je olejem migdałowym. Następnie zamykamy szczelnie naczynie i odstawiamy w zacienione, lecz ciepłe miejsce na minimum 21 dni.